چطور در رابطهتان بهتر شنونده باشید؟ 14 نکته کلیدی
آیا میخواهید رابطهای قویتر و صمیمیتر با پارتنرتان داشته باشید؟ یکی از مهمترین مهارتها برای رسیدن به این هدف، شنوندهی بهتری بودن است. وقتی فعالانه به حرفهای طرف مقابل گوش میدهید، به او نشان میدهید که برایش ارزش قائلید و به نظراتش اهمیت میدهید. این کار باعث ایجاد اعتماد و درک متقابل میشود.
- ✅
حضور کامل داشته باشید:
موبایل، تلویزیون و هر چیز دیگری که ممکن است حواستان را پرت کند را کنار بگذارید. تمام توجهتان را معطوف به پارتنرتان کنید. - ✅
تماس چشمی برقرار کنید:
نگاه کردن به چشمهای طرف مقابل نشان میدهد که به حرفهایش توجه میکنید و علاقهمند هستید. - ✅
به زبان بدن توجه کنید:
حالات چهره، حرکات دست و وضعیت بدن پارتنرتان میتوانند اطلاعات زیادی در مورد احساسات و افکارش به شما بدهند. - ✅
سوال بپرسید:
سوال پرسیدن نشان میدهد که به حرفهای طرف مقابل علاقهمند هستید و میخواهید درک عمیقتری از موضوع داشته باشید. - ✅
همدلی کنید:
سعی کنید خودتان را جای پارتنرتان بگذارید و احساسات او را درک کنید.
- ✅
قضاوت نکنید:
از قضاوت کردن و نصیحت کردن خودداری کنید. فقط سعی کنید به حرفهای طرف مقابل گوش دهید و او را درک کنید. - ✅
صبر داشته باشید:
اجازه دهید پارتنرتان حرفهایش را کامل بزند و حرف او را قطع نکنید. - ✅
حواستان به لحن صدایتان باشد:
لحن صدای شما میتواند تاثیر زیادی بر نحوهی دریافت پیام توسط پارتنرتان داشته باشد. سعی کنید با لحنی آرام و مهربان صحبت کنید. - ✅
انعکاس احساسات:
بیان کنید که فکر میکنید پارتنرتان چه احساسی دارد. مثلاً بگویید: “به نظر میرسد خیلی ناراحتی. “ - ✅
اعتبار بخشیدن به احساسات:
به پارتنرتان بگویید که احساساتش معتبر هستند، حتی اگر با آنها موافق نباشید. - ✅
به جای حل مسئله، گوش کنید:
گاهی اوقات پارتنر شما فقط نیاز دارد کسی به حرفهایش گوش دهد و نیازی به راه حل یا نصیحت ندارد. - ✅
از بهرهگیری از کلماتی مانند “اما” و “ولی” خودداری کنید:
این کلمات معمولاً باعث میشوند که صحبتهای قبلی شما بیاعتبار به نظر برسند. - ✅
تمرین، تمرین، تمرین:
شنوندهی بهتری بودن یک مهارت است و برای کسب آن نیاز به تمرین دارید. هر چه بیشتر تمرین کنید، در این کار بهتر خواهید شد.
با به کارگیری این نکات ساده، میتوانید به طور قابل توجهی کیفیت ارتباطات خود را در رابطهتان بهبود بخشید و رابطهای قویتر و صمیمیتر بسازید. این نکات را امتحان کنید و تاثیر مثبت آن را در رابطهتان مشاهده کنید.
چطور در رابطهتان شنونده بهتری باشید؟ 14 نکته طلایی
1. حضور کامل داشته باشید
وقتی طرف مقابلتان صحبت میکند، تمام توجه خود را به او معطوف کنید.تلفن همراه را کنار بگذارید، از انجام کارهای دیگر خودداری کنید و از فکر کردن به جواب خود قبل از اتمام صحبتهایش دست بردارید.حضور ذهنی، کلید اصلی شنیدن مؤثر است.اگر ذهنتان جای دیگری باشد، نمیتوانید پیام اصلی را به درستی دریافت کنید و به طرف مقابل نشان میدهید که برایتان ارزشی قائل نیستید.سعی کنید ارتباط چشمی برقرار کنید.این کار نشان میدهد که به حرفهایش اهمیت میدهید و درگیر صحبت هستید.وضعیت بدنی خود را طوری تنظیم کنید که رو به روی او باشید و نشان دهید که به حرفهایش توجه میکنید.
قوز نکنید و از حرکات عصبی خودداری کنید.گاهی اوقات، فقط حضور داشتن و سکوت کردن، بهترین کاری است که میتوانید انجام دهید.اجازه دهید طرف مقابل حرفهایش را بزند و احساس کند که شنیده میشود.به صدا و لحن طرف مقابل توجه کنید.اینها میتوانند اطلاعات بیشتری از کلمات به شما منتقل کنند.به زبان بدن او نیز دقت کنید.حالات چهره، حرکات دست و پا و نوع نشستن او میتوانند احساسات و منظور او را آشکارتر کنند.
2. فعالانه گوش کنید
شنیدن فعالانه به این معناست که فقط حرفها را نشنوید، بلکه سعی کنید آنها را درک کنید و به طرف مقابل نشان دهید که متوجه شدهاید.از سوال پرسیدن نترسید.سوالات کمک میکنند تا منظور او را بهتر درک کنید و نشان میدهند که به حرفهایش اهمیت میدهید.از بازخورد دادن استفاده کنید.میتوانید صحبتهای او را خلاصه کنید و از او بپرسید که آیا درست متوجه شدهاید یا خیر.همدلی نشان دهید.سعی کنید خود را جای او بگذارید و احساسات او را درک کنید.میتوانید از عباراتی مانند “متاسفم که این اتفاق افتاد” یا “میتوانم تصور کنم چقدر ناراحت شدی” استفاده کنید.
از قطع کردن حرف او خودداری کنید.
اجازه دهید او صحبتش را تمام کند و سپس شما صحبت کنید.به دنبال نکات کلیدی در صحبتهای او باشید.چه چیزی برای او مهم است؟چه احساسی دارد؟چه چیزی میخواهد به شما بگوید؟
3. قضاوت نکنید
سعی کنید بدون پیشداوری به حرفهای طرف مقابل گوش دهید.قضاوت کردن باعث میشود که نتوانید به درستی پیام او را دریافت کنید و ممکن است او را ناراحت کنید.هر کسی حق دارد دیدگاه و نظر خود را داشته باشد.حتی اگر با نظر او مخالف هستید، سعی کنید آن را درک کنید.از انتقاد کردن خودداری کنید.انتقاد کردن باعث میشود که طرف مقابل احساس کند که حرفهایش ارزشی ندارند و ممکن است از صحبت کردن با شما منصرف شود.به جای انتقاد، سعی کنید پیشنهاد دهید.اگر فکر میکنید که راه حل بهتری وجود دارد، آن را به آرامی و با احترام مطرح کنید.
به لحن صدای خود دقت کنید.
لحن صدا میتواند به اندازه کلمات مهم باشد.سعی کنید با لحنی آرام و مهربان صحبت کنید.از تحقیر کردن یا مسخره کردن طرف مقابل خودداری کنید.این کار باعث میشود که او احساس کند که به او احترام نمیگذارید و ممکن است رابطه شما را خراب کند.به تفاوتهای فرهنگی و فردی توجه کنید.ممکن است برداشت شما از یک موضوع با برداشت طرف مقابل متفاوت باشد.
4. احساسات خود را کنترل کنید
گاهی اوقات ممکن است صحبتهای طرف مقابل باعث ایجاد احساسات قوی در شما شود. در این مواقع، باید احساسات خود را کنترل کنید و واکنش مناسبی نشان دهید. اگر احساس میکنید که عصبانی یا ناراحت شدهاید، چند لحظه مکث کنید و نفس عمیق بکشید. سعی کنید دلیل عصبانیت یا ناراحتی خود را شناسایی کنید. آیا صحبتهای طرف مقابل شما را به یاد تجربه تلخی انداخته است؟ به جای واکنش نشان دادن، سعی کنید پاسخ دهید. پاسخ دادن به این معناست که قبل از صحبت کردن، به حرفهای طرف مقابل فکر کنید و سپس با آرامش و احترام پاسخ دهید. اگر احساس میکنید که نمیتوانید احساسات خود را کنترل کنید، از طرف مقابل بخواهید که کمی صبر کند تا شما آرام شوید. اگر به طور مداوم در کنترل احساسات خود مشکل دارید، به دنبال کمک حرفهای باشید.
5. سوالات باز بپرسید
سوالات باز، سوالاتی هستند که پاسخ آنها بله یا خیر نیست. این سوالات طرف مقابل را تشویق میکنند تا بیشتر توضیح دهد و شما را در درک بهتر او کمک میکنند. 
به جای پرسیدن “آیا امروز روز خوبی داشتی؟” بپرسید “امروز چه اتفاقاتی افتاد؟” به جای پرسیدن “آیا از این موضوع ناراحت شدی؟” بپرسید “این موضوع چه احساسی در شما ایجاد کرد؟” سوالات باز، به طرف مقابل نشان میدهند که شما واقعاً به صحبتهای او اهمیت میدهید و میخواهید او را بهتر درک کنید. این نوع سوالات همچنین میتوانند به طرف مقابل کمک کنند تا احساسات و افکار خود را بهتر بیان کند. از سوالات توضیحی استفاده کنید. مثلاً بپرسید “میتوانی بیشتر در این مورد توضیح دهی؟” یا “منظورت از این حرف چیست؟”
6. از زبان بدن استفاده کنید
زبان بدن شما میتواند نشان دهد که به حرفهای طرف مقابل توجه میکنید و به او اهمیت میدهید.ارتباط چشمی برقرار کنید.نگاه کردن به چشمان طرف مقابل نشان میدهد که شما به او توجه میکنید.سر خود را به نشانه تایید تکان دهید.این کار نشان میدهد که شما حرفهای او را میفهمید و با او موافق هستید.لبخند بزنید.لبخند زدن نشان میدهد که شما خوشحال هستید که با او صحبت میکنید و به او اهمیت میدهید.به زبان بدن طرف مقابل نیز توجه کنید.آیا او مضطرب است؟
آیا احساس راحتی میکند؟
از آینهای کردن استفاده کنید.آینهای کردن به این معناست که حرکات و حالات چهره طرف مقابل را تقلید کنید.این کار باعث میشود که او احساس کند که با او همدلی میکنید.از لمس کردن خودداری کنید، مگر اینکه رابطه شما به گونهای باشد که لمس کردن مناسب باشد.
7. خلاصه کنید
خلاصه کردن صحبتهای طرف مقابل نشان میدهد که شما به حرفهای او گوش دادهاید و آنها را درک کردهاید. پس از اینکه طرف مقابل صحبتش را تمام کرد، میتوانید بگویید “اگر درست متوجه شده باشم، شما گفتید که. . . ” خلاصه کردن همچنین به طرف مقابل فرصت میدهد تا اشتباهات شما را تصحیح کند و اطمینان حاصل کند که شما او را به درستی فهمیدهاید. از عباراتی مانند “پس، خلاصه این است که. . . ” یا “به نظر میرسد که شما احساس میکنید. . . ” استفاده کنید. خلاصه کردن را با سوال پرسیدن ترکیب کنید. مثلاً بگویید “آیا درست متوجه شدم که. . . ” خلاصه کردن به طرف مقابل نشان میدهد که شما فعالانه گوش میدهید.
8. همدلی نشان دهید
همدلی به این معناست که خود را جای طرف مقابل بگذارید و احساسات او را درک کنید. به جای اینکه فقط بگویید “میفهمم”، سعی کنید احساسات او را به درستی تشخیص دهید و بیان کنید. مثلاً بگویید “به نظر میرسد که خیلی ناراحت هستید” یا “میتوانم تصور کنم که چقدر برای شما سخت بوده است. ” همدلی به طرف مقابل نشان میدهد که شما او را درک میکنید و به او اهمیت میدهید. از قضاوت کردن و سرزنش کردن خودداری کنید. به جای آن، سعی کنید از دیدگاه او به موضوع نگاه کنید. از عباراتی مانند “متاسفم که این اتفاق برایت افتاد” یا “میتوانم تصور کنم که چقدر ناراحت شدی” استفاده کنید.
9. حواسپرتیها را حذف کنید
برای اینکه شنونده بهتری باشید، باید حواسپرتیها را حذف کنید. این شامل تلفن همراه، تلویزیون، کامپیوتر و هر چیز دیگری است که میتواند توجه شما را از صحبتهای طرف مقابل منحرف کند. قبل از شروع صحبت، به طرف مقابل اطلاع دهید که میخواهید تمام توجه خود را به او معطوف کنید. اگر در مکانی شلوغ هستید، سعی کنید به مکانی ساکتتر بروید. به خانواده یا همکاران خود اطلاع دهید که در حال صحبت کردن هستید و نباید مزاحم شما شوند. اگر نمیتوانید حواسپرتیها را حذف کنید، از طرف مقابل عذرخواهی کنید و از او بخواهید که در زمان دیگری با او صحبت کنید.
10. صبور باشید
گاهی اوقات ممکن است طرف مقابل برای بیان احساسات و افکار خود به زمان بیشتری نیاز داشته باشد. در این مواقع، باید صبور باشید و به او فشار نیاورید. به او اجازه دهید تا با سرعت خودش صحبت کند. از قطع کردن حرف او خودداری کنید. اگر احساس میکنید که او در بیان احساسات خود مشکل دارد، میتوانید با پرسیدن سوالات باز به او کمک کنید. صبور بودن نشان میدهد که شما به طرف مقابل اهمیت میدهید و میخواهید او را درک کنید. اگر احساس میکنید که حوصلهتان سر میرود، سعی کنید تمرکز خود را بر روی صحبتهای طرف مقابل حفظ کنید.
11. غیر کلامی ها را تشخیص دهید
بسیاری از ارتباطات ما از طریق زبان بدن، لحن صدا و حالات چهره انجام میشود. برای اینکه شنونده بهتری باشید، باید بتوانید این نشانههای غیرکلامی را تشخیص دهید. به زبان بدن طرف مقابل توجه کنید. آیا او عصبی است؟ آیا احساس راحتی میکند؟ آیا او با شما موافق است؟ به لحن صدای او گوش دهید. آیا او عصبانی است؟ آیا ناراحت است؟ آیا هیجانزده است؟ به حالات چهره او دقت کنید. آیا او خوشحال است؟ آیا غمگین است؟ آیا متعجب است؟ نشانههای غیرکلامی میتوانند اطلاعات بیشتری از کلمات به شما منتقل کنند. با تمرین کردن، میتوانید مهارت خود را در تشخیص نشانههای غیرکلامی بهبود بخشید.
12. با دقت انتخاب کلمه کنید
کلماتی که انتخاب میکنید میتوانند تأثیر زیادی بر نحوه درک شما از صحبتهای طرف مقابل داشته باشند. سعی کنید از کلماتی استفاده کنید که دقیق و واضح باشند. از بهرهگیری از کلمات مبهم و گنگ خودداری کنید. اگر مطمئن نیستید که منظور طرف مقابل را فهمیدهاید، از او بخواهید که بیشتر توضیح دهد. از بهرهگیری از کلماتی که میتوانند توهینآمیز یا تحقیرآمیز باشند، خودداری کنید. به لحن صدای خود نیز توجه کنید. لحن صدا میتواند به اندازه کلمات مهم باشد. سعی کنید از کلماتی استفاده کنید که همدلی و درک شما را نشان دهند. با دقت انتخاب کردن کلمات، میتوانید از سوء تفاهمها جلوگیری کنید.
13. درک را تمرین کنید، نه پاسخ را
اغلب، وقتی کسی با ما صحبت میکند، ما به جای اینکه واقعاً گوش دهیم، در حال آماده کردن پاسخ خود هستیم. این کار باعث میشود که نتوانیم به درستی پیام طرف مقابل را دریافت کنیم. به جای اینکه به پاسخ دادن فکر کنید، سعی کنید تمام توجه خود را به صحبتهای طرف مقابل معطوف کنید. از سوال پرسیدن نترسید. سوالات کمک میکنند تا منظور او را بهتر درک کنید و نشان میدهند که به حرفهایش اهمیت میدهید. از بازخورد دادن استفاده کنید. میتوانید صحبتهای او را خلاصه کنید و از او بپرسید که آیا درست متوجه شدهاید یا خیر. با تمرین کردن، میتوانید این عادت بد را ترک کنید و به شنونده بهتری تبدیل شوید. درک کردن، کلید اصلی ارتباط موثر است.
14. به طور مرتب تمرین کنید
شنیدن خوب یک مهارت است و مانند هر مهارت دیگری، نیاز به تمرین دارد. سعی کنید به طور مرتب در موقعیتهای مختلف تمرین کنید تا مهارتهای شنیداری خود را بهبود بخشید. با دوستان، خانواده و همکاران خود صحبت کنید و سعی کنید به طور فعال به حرفهای آنها گوش دهید. در کلاسهای آموزش مهارتهای ارتباطی شرکت کنید. کتابها و مقالات مربوط به مهارتهای شنیداری را مطالعه کنید. از تکنیکهای مختلف شنیداری استفاده کنید و ببینید کدام یک برای شما بهتر عمل میکنند. با تمرین کردن، میتوانید به شنوندهای فوقالعاده تبدیل شوید و روابط خود را بهبود بخشید.
یاد گرفتم که گاهی سکوت از هر حرفی قشنگ تره، مخصوصا وقتی طرف مقابل فقط می خواد احساسش رو تخلیه کنه. یکی دیگه که برام جالب بود اینه که نگاه کردن به موبایل موقع حرف زدن می تونه دلخوری عمیق تری ایجاد کنه نسبت به اون چیزی که فکر می کردم. یه چیز دیگه هم این که بعضی وقتا طرف مقابل راه حل نمی خواد، فقط می خواد ببینه که درکت می کنی.
یاد گرفتم که گاهی سکوت از هر حرفی قشنگ تره، مخصوصا وقتی طرف مقابل فقط می خواد احساسش رو تخلیه کنه. یکی دیگه که برام جالب بود اینه که نگاه کردن به موبایل موقع حرف زدن می تونه دلخوری عمیق تری ایجاد کنه نسبت به اون چیزی که فکر می کردم. یه چیز دیگه هم این که بعضی وقتا طرف مقابل راه حل نمی خواد، فقط می خواد ببینه که درکت می کنی.
یاد گرفتم که گاهی سکوت از هر حرفی قشنگ تره، مخصوصا وقتی طرف مقابل فقط می خواد احساسش رو تخلیه کنه. یکی دیگه که برام جالب بود اینه که نگاه کردن به موبایل موقع حرف زدن می تونه دلخوری عمیق تری ایجاد کنه نسبت به اون چیزی که فکر می کردم. یه چیز دیگه هم این که بعضی وقتا طرف مقابل راه حل نمی خواد، فقط می خواد ببینه که درکت می کنی.